Za nami półmetek wakacji. W prognozach pogody zbliża się kolejna fala upałów. Każdy z nas może stać się świadkiem niebezpiecznej sytuacji, w której dziecko będzie zamknięte w rozgrzanym samochodzie bez nadzoru osób dorosłych. Taka sytuacja może stanowić realne zagrożenie dla życia i zdrowia dziecka, bowiem wnętrze rozgrzanego od słońca samochodu może w ciągu kilku minut osiągnąć temperaturę przekraczającą 60 stopni Celsjusza. A to śmiertelne zagrożenie.

Jak unikać zagrożeń w trakcie upałów? 

Truizmem byłoby powiedzieć, że najlepiej nie doprowadzać do sytuacji, w której dziecko zostaje samo w nagrzanym samochodzie. Jeśli zachodzi taka konieczność, to najlepiej mieć dziecko cały czas w zasięgu wzroku, a do pojazdu zapewnić dopływ powietrza, z uchylonych szyb samochodu.

Czy wolno rozbić szybę pojazdu dla ratowania dziecka?

W tym miejscu trzeba wziąć pod uwagę treść art. 288 Kodeksu karnego (Dz. U. 1997 Nr 88 poz. 17), który stanowi:

§ 1. Kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Powyższy przepis nakłada karną odpowiedzialność za zniszczenie umyślne cudzej rzeczy. Dla pełnego obrazu sytuacji należy przytoczyć jeszcze treść art. 26 Kodeksu karnego, który zawiera opis tzw. stanu wyższej konieczności. 

§ 1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć, a dobro poświęcone przedstawia wartość niższą od dobra ratowanego.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa także ten, kto, ratując dobro chronione prawem w warunkach określonych w § 1, poświęca dobro, które nie przedstawia wartości oczywiście wyższej od dobra ratowanego.

§ 3. W razie przekroczenia granic stanu wyższej konieczności, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

§ 4. Przepisu § 2 nie stosuje się, jeżeli sprawca poświęca dobro, które ma szczególny obowiązek chronić nawet z narażeniem się na niebezpieczeństwo osobiste.

§ 5. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy z ciążących na sprawcy obowiązków tylko jeden może być spełniony.

            W sytuacji stwierdzenia subiektywnego przeświadczenia o zaistnieniu sytuacji zagrożenia dla życia bądź zdrowia dziecka można zdecydować się na poświęcenie dobra jakim jest cudza własność, która bezspornie przedstawia wartość niższą niż zdrowie i życie. Jednakże kluczowym jest w kontekście przywołanych wyżej przepisów dokonanie szybkiej oceny czy niebezpieczeństwa nie da się uniknąć w inny sposób. W przypadku dostrzeżenia zamkniętego dziecka w samochodzie, przed podjęciem decyzji o rozbiciu szyby należy sprawdzić wszystkie drzwi jak również klapę bagażnika, czy nie są one dostępne bez rozbijania szyb. Jednocześnie można krzykiem spróbować wezwać pomoc, co czasem pozwoli zwrócić uwagę rodzica bądź opiekuna dziecka zamkniętego w samochodzie, bowiem może się on znajdować blisko zaparkowanego pojazdu. Jeśli podjęte działania nie przyniosą rezultatów, a dostrzec można, że dziecko jest spocone, zaczerwienione, ma problemy z oddychaniem, wtedy można podjąć się dostania do wnętrza samochodu w sposób siłowy. Przy tym należy podjąć odpowiednie środki ostrożności.

Jakie podejmować środki ostrożności przy próbie ratowania dziecka?

Po pierwsze należy zabezpieczyć swoje własne dłonie i oczy tak, aby nie skaleczyć się szkłem oraz uniemożliwić dostanie się drobin rozbitego szkła do oczu. Po drugie przy decyzji o rozbiciu szyby samochodu należy wybrać możliwie tą najdalej oddaloną od dziecka, aby ograniczyć możliwość skaleczenia dziecka drobinami szkła, czy twardym przedmiotem, którym próbujemy rozbić szybę. Ponadto należy pamiętać, aby nie rozbijać przedniej szyby, która zwykle jest najtwardsza w pojeździe, często klejona co ma zapobiegać jej rozbiciu się na wiele drobin szkła. Również boczne szyby, które są przyciemniane folią po rozbiciu nie rozsypią się na drobiny szkła i nadal mogą uniemożliwiać swobodne dostanie się do wnętrza samochodu. 

Podsumowanie

Zdrowie i życie dziecka jest zawsze większą wartością niż cudza rzecz ruchoma. Przy ocenie konieczności zniszczenia cudzego mienia należy wcześniej upewnić się czy niebezpieczeństwa nie da się usunąć w inny, prostszy sposób, aby uniknąć zarzutu przekroczenia granic stanu wyższej konieczności. Pamiętać należy, że za narażenie na niebezpieczeństwo dziecka pozostawionego w rozgrzanym samochodzie grozi odpowiedzialność karna tego pod kogo opieką takie dziecko w danym momencie pozostaje. Potrzebujesz porady prawnej adwokata, zapraszam do kontaktu.

Przeczytaj także